Od wieków ludzie badają zależność między porą ścinania drzew a jakością drewna. Wydaje się, że drewno ścinane przy ubywającym księżycu i podczas nowiu posiada wyjątkową trwałość i odporność.

Drzewa są niezwykłymi istotami, zdolnymi rosnąć i żyć sto razy dłużej niż my, ludzie. Co ciekawe, drewno pozyskane z nich może przetrwać przez długie wieki, pozostając nieskażone upływem czasu. Dobrym przykładem są drewniane świątynie w Azji, które zostały zbudowane przez buddystycznych mnichów z ogromnych drzew i przetrwały prawie dwa tysiąclecia. Te zjawiskowe “zabytki” stanowią dowód na ukryte możliwości, jakie tkwią w drewnie.

Pytanie brzmi: Co sprawia, że drewno staje się materiałem, który potrafi przeciwstawić się naturalnym żywiołom i przetrwać bez uszczerbku przez dwa tysiące lat? Istnieją trzy kluczowe czynniki, które odpowiadają za znaczące zwiększenie trwałości drewna. Po pierwsze, ważny jest wybór odpowiednio wyrośniętych drzew. Po drugie, kluczową rolę odgrywa czas ścinania drzewa, który powinien być właściwie dobrany. Po trzecie, decyduje także odpowiednie przechowywanie, suszenie i obróbka drewna. Skoncentrujmy się teraz na znaczeniu odpowiedniego momentu do ścinania drzew.

Nawet najmniejszy wyciek soku i ścinanie drzewa w czasie ubywającego księżyca stanowi tę magiczną nić, która od wieków łączy ludzi z drzewami. Istnieje wiele zapisów na temat starożytnego zwyczaju ścinania drzew wyłącznie przy ubywającym księżycu – od czasów Juliusza Cezara, przez Pliniusza Starszego aż po Teofrasta z Eresos. Nawet w średniowieczu i Renesansie wiedziano, kiedy najlepiej ścinać drzewa. Fascynujące jest to, że te same zasady dotyczące fazy księżyca sprzyjającej pozyskiwaniu drewna przestrzegano w różnych epokach, co dodaje tej kwestii wagi. Należy jednak pamiętać, że odwieczne tradycje same w sobie nie stanowią wystarczającego dowodu naukowego.

W 2003 roku mała grupa badaczy z ETH w Zurychu, jednej z najbardziej prestiżowych uczelni technicznych w Europie, postanowiła naukowo potwierdzić korzyści z drewna ścietego przy ubywającym księżycu. Profesor Ernst Zürcher przeprowadził badania, które na początku skupiały się na analizie związku między rytmami księżyca a wzrostem roślin.

Zauważono, że ziarna fasoli pęcznieją w wodzie w zależności od fazy księżyca. Gdy księżyc przybywał, fasola wchłaniała więcej wody, a gdy ubywał, znacznie mniej. Na podstawie tych obserwacji badano kiełkowanie nasion różnych drzew i roślin w zależności od fazy księżyca. Odkryto, że wskaźnik kiełkowania, wysokość kiełków i rośliny korelują z fazą księżyca. Dodatkowo, drzewa pulsują w rytm pływów oceanów, które podlegają wpływowi księżyca. Gdy księżyc przybywa, pnie drzew się rozszerzają, a gdy ubywa, skurczają się. Średnica pnia drzewa zmienia się zgodnie z rytmem przypływów i odpływów, choć różnica ta jest minimalna, wynosząc zaledwie kilka setnych milimetra, jest ona mierzalna.

Badania przeprowadzone na próbkach drewna w ETH w Zurychu, które poddawano ekstremalnym warunkom atmosferycznym, dowiodły, że drewno ściete przy ubywającym księżycu ma większą trwałość i odporność w porównaniu z drewnem pozyskiwanym w innych fazach. Profesor Zürcher wyjaśnił mechanizm działania tego zjawiska.

Odkrył, że woda wewnątrz drzewa różni się od wody w szklance. Powiązania między wodą a komórkami naczyniowymi drzewa, mechanizmy transportu płynów w komórkach, jak również kapilary i cewki, podlegają oddziaływaniu wielu czynników. Na przykład woda w najcieńszych kapilarach może przybrać żelatynowatą konsystencję i pozostać płynna nawet w temperaturach sięgających -15°C.

Drewno ściete przy ubywającym księżycu zawiera więcej cząsteczek wody. To sprawia, że mocniej kurczy się podczas procesu suszenia, a następnie minimalnie podczas eksploatacji. W rezultacie drewno cechuje się większą gęstością, odpornością na kompresję, grzyby, insekty i wyższą klasą odporności ogniowej. Badania na kilku tysiącach próbek wykazały, że drewno ściete we właściwym czasie posiada o 5-7% większą gęstość, co przekłada się na znaczące poprawienie parametrów fizyko-mechanicznych w porównaniu z drewnem pozyskiwanym konwencjonalnie.

Źródło: https://www.thoma.at/pl/drewno-ksiezycowe/